Voel je tijdens het sturen een knik of een verzwaring, dan kun je er bijna vanuit gaan dat je suspention / balhoofd lagers vernieuwd moeten worden. De oorzaak is dan meestal terug te voeren op de lagers. Er zijn nog al wat bewegingen nodig om de stuurbeweging vlekkeloos te laten verlopen. Er zitten 6 lagers in de stuurinrichting. Het stuur zit vast aan een holle pijp wat door je frame heen gaat, dit is de stuurpijp, aan deze stuurpijp zitten 2 lagers, onder en boven, dit zijn conische lagers, deze lagers worden tijdens de montage in het vet gezet en daarna kun je er eigenlijk nooit meer bij om deze te smeren.
Dan zijn er nog 4 lagers waar je wel bij kunt om te smeren, dit zijn de lagers die in het paralellogram zijn gemonteerd, de suspention. Bij een beurt moeten deze lagers worden gesmeerd. Helaas wordt dit niet standaard en bij elke zaak ook gedaan. In dit artikel beschrijf ik stap voor stap hoe je zelf deze lagers kunt smeren.
klik op het plaatje voor vergroting
Waarom deze lagers smeren?
De suspentionen is een open verbinding met de buitenlucht, weersinvloeden hebben een nadelig effect en vooral pekel kruipt waar je niet wil hebben, zo ook in deze lagers. Maar als je denkt, ik rijd nooit door de pekel zul je evengoed de lagers moeten smeren om een zolang mogelijke levensduur te hebben. Door het gewicht van de voorzijde van je mp3 komen er ook heel veel krachten op deze lagers, dit is anders bij een motor met 2 wielen, de zijwaartse krachten van het systeem geven een hoge belasting op deze lagers. Vet sluit de open verbinding af en zorgt voor een laagje vet tussen de kogels en de schaal om te smeren en om de krachten op te vangen.
Wanneer smeren?
Deze lagers worden tijdens de montage in de fabriek gesmeerd met een dun laagje vet, daarna bij aflevering bij de dealer worden de lagerpotten afgevuld met vet. Na 1000 en 5000 km is er een controle en vulling en dan bij 10000 km worden de lagerpotten weer gevuld met vet. De omstandigheden waarin je rijdt bepalen natuurlijk hoe vaak je moet smeren en of je eerder moet smeren. Normaal kun je daarna volstaan bij elke 5000/10000 afhankelijk van de omstandigheden waarin je rijdt. De beste zelfcontrole kun je doen om te kijken of er vet aanwezig is onder het lager bij de parallellogram, er loopt altijd wat vet uit deze openingen. Gewoon met een doekje afvegen en het ziet er weer netjes uit.
Het smeren stappenplan.
Voor het smeren heb je een speciaal tooltje nodig de nippelbout.
http://www.af1racing.com/store/scripts/prodView.asp?idproduct=38851
Deze kun je ook zelf maken, het is een M10 – 30mm bout waar je in de lengte een gat in boort van 3mm. Vervolgens boor je de bovenzijde 1,5cm diep 4.8mm en tap je schroefdraad 6mm om je vetnippel te kunnen monteren. Er zijn diverse soorten vetnippels met verschillende diameters, ik gebruik hier een 6mm nippel. Met een 10mm koperen ring sluit je de bout af om lekken te voorkomen.
Klik op plaatje voor vergroting.
Voor het volgen van de juiste procedure is het belangrijk om te beginnen met het onderste parallellogram. Verwijder de plastic afdekking en draai de bout los.
Plaats de nippelbout met de koperen ring.
Draai de nippelbout vast met een kracht van 14 – 20NM
Sluit de vetslang aan op de nippel. De vetpomp moet gevuld zijn met : AGIP GREASE PV2.
Pomp het vet in de lagerpot totdat het aan de onderzijde uit de pot komt, pomp even door tot alle lucht ook uit het potje is. Verwijder het overtollige vet. Houdt er wel rekening mee dat de eerste tijd hier vet uit blijft komen, kan geen kwaad verder maar maak het wel schoon omdat anders het vet naar beneden op je remschijf kan vallen.
Verwijder de nippelbout en plaats de originele bout weer terug.
Heb je een momentsleutel draai dan de bout vast met een kracht van 45 – 50 NM. Anders moet je gokken of je het juiste aanhaal moment hebt 50NM = 5 kg kracht vastzetten bij een sleutellengte van 1m, maar die heb je niet dus alles wat een kortere sleutellengte heeft deel je de afstand en vermenigvuldig je dat met de 5kg. BV: een sleutel van 33cm geeft een duwkracht van 100/33 x 5 = 15kg. Een monteursgrapje is hier dan ook altijd: een kwartslag voor het breken stoppen.
Doe hetzelfde bij de bovenste parallellogram en kijk hier of het vet uit de bovenkant komt.
Draai de bout van de bovenste parallellogram vast met een kracht van 45 – 50NM.
Herhaal dit proces aan de andere zijde en vergeet vooral niet te beginnen met smeren van het onderste deel van het parallellogram.
Hier zie je een gedemonteerde lagerhuis, het lager is eruit maar je kunt hier goed zien waar je het vet inspuit. Deze ruimte vul je met vet.
Deels overgenomen uit het smeervoorschrift van Piaggio en van het modernvespa forum UK.
Eindelijk een blog waar je wat aan hebt, de dichtstbijzijnde (goede) dealer is een rit van 91Km, en zal ik veel van deze dingen zelf moeten doen. Bedankt!
Hallo Onno, dankjewel voor je complimenten. Er zijn veel MP3 rijders die best veel kilometers maken om bij een goede dealer hun MP3 in onderhoud hebben. Ik heb een dealerpagina er ook bij, die je wss al gevonden hebt. Goed onderhoud is het behoud van je MP3, door de specifieke constructie van de voorzijde is dit wel van belang hier regelmatig aandacht aan te (laten) besteden. Veel plezier met je MP3.
Ik ben de gelukkige eigenaar van een MP3 YOUrban 300 van nog geen jaar oud (2000km). Ik vermoed dat bij aflevering de lagerpoten niet zijn afgevuld want dan zou je meer vet moeten zien zitten. Ik zie een heel klein beetje oud wit vet zitten wat duidelijk niet 2 weken oud is. Ik ga van het weekend deze procedure uitvoeren, ik heb zelf al z’n nippelbout gemaakt. Ik zag op een Duits forum een handige tip om de bereikbaarheid van de bouten gemakkelijker te maken door een van de voorwielen op een oprijd bok te rijden. Hierdoor wordt de ophanging aan de andere kant een heel stuk onder de wielkuip zichtbaar. Omdat een momentsleutel vaak erg groot is zou dat lastig worden om die onder de wielkuip te krijgen. Bedankt Rik voor deze DIY. Als je er meer hebt hoor ik ze graag.
Er ging ruim 300cc in dus dit is waarschijnlijk nooit door de of dealer uitgevoerd.
Ik heb de motor niet op het oprij bok gereden, dit vond ik iets te riskant. Wat ik heb gedaan is de motor op de achterstandaard gezet met de voorwielophanging gedeblokkeerd. Nu kan je namelijk het gemakkelijk een van de twee voorwielen optillen en er een oprij bok onderschuiven (of wat hout net wat voor handen is). Daarna is het een fluitje van een cent.
Mooi dat het je is gelukt, daar doen we het voor, top!
Elke 5000km even controleren of er nog voldoende vet in zit, je verlengt de levensduur van de balhoofdlagers hiermee aanzienlijk.
Hoi Rik,
Ik zag een link om de smeernippel te kopen voor $14,95
Ik maak ze op bestelling voor €5,00 incl. verzendkosten.
Dit heb ik ook op het MP3 forum staan.
Bestellen kan via banditmp3@kpnmail.nl
Interessant is wel dat de email die dit bericht van BanditMP3 doorgaf pas op 6-3-2016 in mijn inbox verscheen.
Bij Bandit kun je altijd nog terecht 🙂
Ondertussen heb ik wel een nieuw @mail-adres; bandit@lakay.nl
Ik bestel er graag 1 bij je David! Ik heb je gemaild!
Is het een vreemde gedachte om de smeernippels gemonteerd te laten zitten.
Kan me voorstellen mooie dopjes erop te plaatsen en het is fluitje van een cent de volgende keer vet te vullen.
Ik hoor graag wat hierop tegen zou zijn.
Hoi Marco, Het idee is goed, maar om de nippel in de bout te krijgen is deze uitgeboord. Hierdoor is de bout minder sterk geworden. Het uitboren voor de nippel gebeurt met een 6 mm boor, op een totale diameter van 9 mm verlies je dus veel materiaal. Ik zou zelf de gok niet wagen, en altijd de originele bout gebruiken.
Ik ben het helemaal met David eens, ook omdat bouten van verschillende materialen en verschillende hardheden gemaakt worden, zou ik het niet riskeren. MVG.
Since this website is viewed in multiple Nations I’ll give a translation in English.
The question was whether one couldn’t leave the Grease Bolts in place, making it easier to lube the system at a later date. David’s answer pointed out that the Grease bolts are significantly weaker because a 6mm hole was bored through a 9mm Bolt, and I must point out that we also don’t know the hardness (grade 5 or grade 8 etc.) of the bolts used. Therefore, the recommendation is to put the ORIGINAL BOLT BACK IN, and tighten it to Factory specification using a calibrated Torque Wrench. Greetings.